چگونه مردم می‌توانند در سیاست خارجی نقشی تعیین‌کننده داشته باشند؟
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۶۶۸۲۱
ایسنا/خراسان رضوی استاد دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اهمیت نقش افکار عمومی در سیاست خارجی کشور عنوان کرد: مردم از طریق انتخابات، برگزاری رفراندوم، رسانه، تجمع، تحصن و اعتراض در حوزه سیاست خارجی کشور نقشی تعیین‌کننده ایفا کنند.
دکتر روح‌الله اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص لزوم مشارکت مردمی در سیاست خارجی و راه‌های نقش‌آفرینی مردم در تصمیمات مربوط به این حوزه، اظهار کرد: در قانون اساسی، اصلی به نام مردم و سیاست خارجه وجود ندارد، اما در مورد اینکه مردم در سرنوشت کشور مشارکت داشته باشند و سیستم در تصمیم‌گیری‌ها به آنان مراجعه کند، اصولی موجود است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی با اشاره به وجود ارتباطی محکم بین ساختار جمهوریت در جمهوری اسلامی ایران با نقش‌آفرینی و اثرگذاری مردم در تصمیمات مربوط به سیاست خارجه، ادامه داد: انتخابات مهم‌ترین مکانیزم مشارکت مردم در تصمیمات سیاست خارجی است، چراکه بر اساس مکانیزم انتخابات و بیان طرح‌ها و برنامه‌ها از سوی نامزدها، مردم می‌توانند نقش زیادی در تصمیمات سیاست خارجی ایفا کنند.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: مردم با حضور در انتخابات تعیین می‌کنند نامزدی رای بیاورد که به شرق گرایش دارد یا نامزدی که مذاکره با غرب را راه حل مشکلات می‌داند. در انتخابات، مردم با اکثریت رای خود جهت سیاست خارجه را تعیین می‌کنند. تاثیر مشارکت و عدم مشارکت مردم در انتخابات بر سیاست خارجه، در دوره‌های مختلف ریاست جمهوری از دولت هفتم تا به الان قابل مشاهده است.
اسلامی اضافه کرد: سیاست متفاوتی که تا کنون از سوی هر یک از دولت‌ها دنبال شده است، تا حد زیادی به انگیزه مردم و مشارکت آنان و خواسته‌هایشان معطوف بوده است. مردم چه با مشارکت در انتخابات و چه زمانی که به دلایلی رای نداده‌اند، به نحوی بر سیاست خارجی اثر گذاشته‌اند. اگر مردم امید و انگیزه داشته باشند، با رای آگاهانه خود می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های حوزه سیاست خارجه اثر مثبت بگذارند.
وی خاطرنشان کرد: حتی اگر قهر، رای ندادن، مشارکت پایین و وجود ابهام در رای‌گیری‌های انتخاباتی مشاهده شود، مردم به این صورت هم به گونه‌ای سیاست خارجی متفاوتی را تعیین می‌کنند اما غیر از موضوع، مردم می‌توانند به صورت‌های دیگری مانند رفراندوم نیز در تصمیمات سیاست خارجی مشارکت داشته باشند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: برخی امور مربوط به سیاست خارجه را می‌توان به رای و نظر مردم گذاشت. در خصوص موضوعاتی مانند سیاست ما در خصوص قرارداد ۲۵ ساله با چین، قرارداد ۲۰ ساله با روسیه، مسائلی در رابطه با آمریکا و بسیاری از موارد مربوط به سیاست خارجه، می‌توان در قالب رفراندوم نظر اکثریت را پرسید.
اسلامی با بیان اینکه مکانیزم‌های برگزاری رفراندوم سخت است و تا به الان اجرا نشده، افزود: علاوه بر موارد انتخابات و رفراندوم، افکار عمومی از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز نظر خود را درباره مسائلی مانند جنگ ارمنستان و آذربایجان، جنگ اوکراین و خیلی از رویدادهایی که اتفاق می‌افتد، بیان می‌کنند و واکنش نشان می‌دهند. همچنین تحصن و تجمع نیز از دیگر مکانیزم‌های اند که مردم با استفاده از آنها، می‌توانند نارضایتی‌های خود از اقدامات انجام شده در سیاست خارجی اعلام کنند.
وی در خصوص تاثیرگذاری افکار عمومی بر سیاست خارجه، بیان کرد: هر چه به گذشته برگردیم، می‌بینیم به سبب محرمانه بودن امور خارجی و نخبه‌گرایی، مردم چندان در امور خارجه تاثیرگذار نبوده و حتی آگاهی خاصی در این باب نداشتند.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی افزود: اما از ۱۹۹۰ به بعد به علت گسترش تکنولوژی، ایجاد جامعه شبکه‌ای، جهانی شدن و ارتباط زیاد کشورها با یکدیگر، شاهد پیدایش دیپلماسی عمومی و نقش‌آفرینی زیاد شهروندان در عرصه سیاست خارجه هستیم. مخصوصا که مردم به موضوعاتی نظیر دموکراسی، حقوق زنان، محیط زیست و موضوعات مربوط به دفاع از اقلیت‌ها در کل دنیا حساس اند.
اسلامی خاطرنشان کرد: مردم امروز نسبت به گذشته بسیار توانمندتر شده‌اند و آگاهی، دسترسی به اطلاعات و تحصیلات آنان به شدت افزایش یافته است. همچنین امروزه مردم می‌توانند عقاید و اندیشه‌های خود را بیان کنند، در صورتی که در گذشته چندان قادر به بیان خواسته‌های خود نبودند و میزان تحصیلات و اطلاعاتشان در سطح نازلی قرار داشت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه دسترسی به اطلاعات مربوط به سیاست خارجه و بیان خواسته‌های مردم نسبت به گذشته بیشتر شده است، عنوان کرد: امروزه مردم و افکار عمومی در همه جا اهمیت پیدا کرده اند و سیاست خارجی امری سری و محرمانه نیست. در تمامی کشورها مردم نسبت به امور آگاهی دارند، به مسائل واکنش نشان می‌دهند و نقش‌شان بیش از پیش در امور خارجی افزایش یافته است.
اسلامی با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه در تمام کشورها، دیپلماسی عمومی را جدی می‌گیرد، اظهار کرد: وزارت خارجه کشورها ارتباط با رسانه‌ها، کنفرانس‌های خبری، حضور در توییتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی را در نظر می‌گیرند و تلاش می‌کنند افکار عمومی را با خود همراه و توجیه کنند.
وی ادامه داد: هر چه به عصر اطلاعات نزدیک‌تر می‌شویم، به دلیل اینکه مردم وقت فراغت بیشتری پیدا کرده‌اند، ثروتمندتر شده‌اند، امید به زندگی‌شان افزایش پیدا کرده، تحصیلاتشان افزایش یافته و دسترسی‌شان به رسانه‌ها بیشتر شده است، دیگر سیاست خارجه بحثی نخبه‌گرایانه، اشرافی، محرمانه و پشت درهای بسته نیست.
این استاد دانشگاه فردوسی مشهد افزود: در چنین شرایطی مردم می‌توانند به راحتی عقاید خود را بیان کرده و خواسته‌های خود را بر سیاستمداران تحمیل کنند، چراکه سیاستمداران هم مردم و شهروندان عادی هستند و با سیستم‌های انتخاباتی بالا می‌روند و موجوداتی خاص و متفاوت از دیگران نیستند.
اسلامی با بیان اینکه عصر اطلاعات باعث شده است سیاست خارجه از سایه و ابهام خارج شود، عنوان کرد: امروزه سیاست خارجه به اقناع، شفافیت و پشتوانه مردمی گره خورده است، به طوریکه سیاست خارجه بدون پشتوانه مردمی، با ناگواری‌ها و تلخی‌ها روبه‌رو می‌شود.
وی در خصوص اینکه باید چه راهبردی را برای افزایش مشارکت مردمی و تاثیرگذاری بیش از پیش مردم بر سیاست خارجه در پیش گرفت، گفت: بخشی از راهبرد، امری فکری است. امروزه خود سیاستمداران متوجه شده‌اند که حکومت بر مردم مانند گذشته نیست و نظر افکار عمومی اهمیت یافته است، چراکه دسترسی مردم به اطلاعات گسترش یافته و دیگر از دادن اطلاعات گزینشی به آنها خارج شدیم و شاهد درز اطلاعات از وزارتخانه‌ها هستیم.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی عنوان کرد: همچنین تقویت دیپلماسی عمومی، نشست‌ها و کنفرانس‌های خبری، صحبت با مردم و اقناع و نظرخواهی از آنان باعث می‌شود که مردم به سیاست خارجه کشور جهت دهند.
اسلامی با بیان اینکه می‌توان کشورها را بر اساس میزان دموکراتیک بودنشان دسته‌بندی کرد، افزود: در کشورهایی مانند کره شمالی و چین با سیستم‌های بسته و استبدادی نظر مردم چندان اهمیتی ندارد، اما کشورهای توسعه‌یافته معمولا سیستم خود را به صورتی می‌چینند که مردم بتوانند در عرصه سیاست خارجی اثرگذار باشند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی سیاسی سیاست خارجی مربوط به سیاست خارجه دانشگاه فردوسی مردم می توانند سیاست خارجی استاد دانشگاه مشارکت مردم داشته باشند افکار عمومی بر سیاست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۶۶۸۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازدید عمومی مردم، مدیران و کارشناسان همراه با خانواده از رویداد حمل‌ونقل دانش‌بنیان
جمعه چهاردهم اردیبهشت ۱۴۰۳ در آخرین روز از برگزاری رویداد ملی حمل‌و گنقل دانش‌بنیان بازدید عمومی مردم، مدیران و کارشناسان همراه با خانواده از این رویداد ملی و نمایشگاه حمل و نقل دانش‌بنیان در محل دانشگاه صنعتی اصفهان انجام می‌شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، دومین رویداد ملی و نمایشگاه حمل و نقل دانش بنیان که از ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ آغاز شده بود، فردا ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ پایان می‌یابد.
همزمان با آخرین روز از برگزاری این رویداد مهم مردم، مدیران و کارشناسان می‌توانند به همراه با خانواده از این رویداد ملی و نمایشگاه حمل و نقل دانش بنیان بازدید نمایند.
به دنبال این موضوع شهروندان، مدیران و مسئولان می‌توانند با تجهیزات حمل و نقل هوشمند، وسایل نقلیه برقی و ایستگاه‌های شارژ آشنا شوند، همچنین می‌توانند سوار شدن بر وسایل حمل و نقل پاک، اسکوتر برقی، دوچرخه برقی، موتورسیکلت برقی، تاکسی برقی و اتوبوس برقی را تجربه کنند..
ساعت بازدید از این نمایشگاه ۹ الی ۱۲ و مکان: آن دانشگاه صنعتی اصفهان، سالن شماره ۲ تربیت بدنی است.
کد خبر 750223
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان